Zuhal Demir - Vlaams minister van Omgeving
"De Vlaamse regering heeft de ambitie om Vlaanderen groener te maken. We werken er dag in dag uit aan om tegen 2024 4.000 hectare extra bos aan te planten. Ook de lokale besturen spelen een belangrijke rol als we onze doelstelling willen halen, want enkel als iedereen zijn 'boompje' bijdraagt zullen we onze doelstelling halen. Het doet me dan ook enorm veel plezier om te zien dat Zwevegem, met hun bosplan in de hand, mee aan de kar trekt op weg naar een groener Vlaanderen,” zegt Zuhal Demir, minister van Omgeving.
Bart Somers - Vlaams minister van Binnenlands Bestuur
“Om de Europese klimaatdoelstellingen te behalen zal Vlaanderen met alle partners moeten samenwerken, in de eerste plaats met onze lokale besturen. Zwevegem bewijst dat je met een visie en het creëren van een draagvlak écht een stap vooruit kan zetten. Ik wil Zwevegem dan ook feliciteren met het weldoordacht plan om de gemeente groener te maken, met meer ruimte voor natuur en meer bomen. Het zijn dit soort voorbeelden én inspanningen die Vlaanderen nodig heeft.”
Remi Goemaere - Boseigenaar in Kortrijk
15 jaar geleden plantte ik mijn eerste bos in de Kalkstraat in Anzegem. Vanuit de Petegemstraat is het goed zichtbaar. Dit perceel van 6.000 m² was niet meer rendabel voor landbouw door de kleine oppervlakte en het ingesloten karakter van het perceel. De grond was een deel van de ouderlijke hoeve en dus reeds in mijn eigendom.
Doordat het stuk grond aanleunde bij het Hemsrodebos was het een pluspunt voor de verplichte gemeentelijke vergunning.
In mijn bos werken is de beste fitness
Dit jaar voorzien we de eerste dunning. Alles gebeurt manueel. Er komen geen machines aan te pas. Dit is de beste fitness die er is. Zo blijf ik zelf gezond en help ik zorgen voor de gezondheid van onze planeet. Door het gebruik van bosmaaiers en andere machines beschadig je veel te rap jonge boompjes alsook de grond. Eigenlijk heb ik weinig onderhoud aan dit bos. Ik verwijderde gedurende de eerste 3 a 4 jaar de zuring en distels en dat is het zo wat.
Voornamelijk zomereik en struiken
Het bos bestaat uit hoofdzaak uit zomereik met een bosrand met struiken van 6 à 7 meter rondom. Hierdoor worden de nabijgelegen landbouwpercelen niet gehinderd.
Momenteel heeft de onderetage van het bos het wat moeilijk, voornamelijk door de droogte van de afgelopen jaren maar ook door de groei van de hoofdsoorten. De dunning die ik nu zal uitvoeren, zal deze onderetage weer wat meer groeimarge geven. Die dunning doe ik met de handzaag.
In deze eerste fase vind ik dat een bos zeker moet afgesloten blijven voor publiek, zeker de eerste 10-15 jaar. Anders wordt alles kapot getrappeld. Er zijn volgens mij al veel plekken die voor het grote publiek wel toegankelijk zijn. Bos blijft dus best gewoon voor de natuur.
Vier jaar geleden plantten we samen met een actie van de Lions club een 2de perceel (1.05 ha) aan. Ditmaal planten we op de ‘blote grond’ van een akker, direct na de teelt. We kregen een explosie aan kruiden, al dan niet gewenst, waardoor het onderhoud een pak meer tijd vergde. Het eerste bos hadden we aangeplant in een bestaande weide. De aanplant was daar iets lastiger, maar dat win je rap terug in het makkelijkere onderhoud. De zode beschermt ook de planten tegen uitdroging. De feestelijke aanplant was ook iets teveel feest en iets te weinig planten wat mij betreft. Het was zeer gezellig, maar we hadden nog vrij veel werk achteraf. We hebben nadien de planten nog aangeaard, wat geholpen heeft. Anders waren er veel planten afgestorven, zeker door de droogte op de akker.
Al reeën en vossen gespot
De veerkracht van de natuur is wel fantastisch om te zien. Het start met enorm veel (on)kruiden, kevers en slakken en veel muizen. Muizen verleiden de torenvalk e.a. roofvogels. Ook reeën en vos komen op bezoek. Dit op slechts enkele jaren. Hier kan ik echt van genieten.
Ik zie landbouw en bos ook niet als tegengestelden. Volgens mij kunnen ze perfect naast elkaar bestaan en elkaar versterken. Daarom dat ik ook een bosrand van ongeveer 7 meter voorzag rond mijn bos. Dit is vanuit een goed nabuurschap ook verplicht, maar ook ecologisch zeer interessant.
Alle landbouwgrond bebossen vind ik daarentegen geen goed idee. Huidige generaties hebben immers nooit voedseltekort gekend. Ze onderschatten soms het belang van een florerende landbouw in de buurt, zeker op onze voedzame bodem. Onteigenen voor bebossing vind ik persoonlijk daarom geen goed idee. Wel zijn er voldoende gronden die het ‘beboeren’ niet waard zijn en die perfect kunnen bebost worden.
Een investering voor toekomstige generaties
Je wordt niet rijk van een bos, maar de huidige subsidieregelingen verlichten het financiële plaatje. Het is een investering voor toekomstige generaties. Er zijn wel enkele financiële stimuli die interessant zijn. Zo kan je bijvoorbeeld 15 jaar vrijstelling van onroerende voorheffing vragen door immobiliteit van de grond. Ook de vrijstelling van schenkingsrechten (100%) en erfenisrechten (75%) zijn ook een financiële hulp om op lange termijn te investeren. Zo wordt er voorkomen dat kinderen en kleinkinderen met een financiële dobber achterblijven. Voor deze vrijstelling heb je wel een goedgekeurd natuurbeheersplan - type 3 nodig.
Dit is specialistenmaterie, maar geen nood. Je hoeft dit ook niet allemaal zelf te regelen. De Bosgroep Ijzer en Leie verzamelt alle boseigenaars en geeft hen de nodige ondersteuning en tips. Zij maken ook natuurbeheersplannen op in opdracht van boseigenaars. Verder begeleiden ze je ook bij allerlei praktische zaken. Meer info vind je op http://bosgroepen.be/folders/.
Ikzelf doe alles met mankracht in mijn bossen. Er komen geen machines aan te pas in mijn bossen. Het interessante is ook dat je al doende ook meer en meer van bossen en hun onderhoud leert. Zo leerde ik dat ruwe schapenwol een goed afweersysteem is voor reeën. Ze zijn immers bang van de wormen in de vacht van schapen. Tijdens de eerste jaren blijven reeën beter uit je bos, want ze eten graag de jonge scheuten. Ook maakte ik zelf wildbescherming met verknipte kippengaas. Dit is sterker en goedkoper dan de netjes. Qua bestrijding van ongewenste planten merkte ik op dat inwaaiende zaadjes van esdoorns taaie klanten zijn. Ook speerdistels bestrijd je best voldoende omdat muizen hier graag bij woelen en dan de wortels van het bosgoed ernaast ook durven opeten.