Aan de achterkant van de Sint-Amanduskerk op het Theophiel Toyeplein in Zwevegem staat het oorlogsmonument. Het herdenkt de lokale militaire en burgerlijke slachtoffers, de vermisten en de politiek gevangenen uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het monument veranderde al een paar keer van plaats maar bevond zich altijd op of in de buurt van het Toyeplein. Bovenaan prijkt nu een borstbeeld van koning Albert I, vroeger was dat een urne.
Eén van de namen die je erop vindt, is die van onderluitenant Maurice Claeys. Hij sneuvelde in mei 1940 tijdens de Achttiendaagse Veldtocht, de operaties van het Belgische leger om de Duitse inval in ons land te stoppen. Maurice overleed op 26 mei, de dag van zijn verjaardag. Hij was de broer van gemeentesecretaris Jeroom Claeys.
Op het Toyeplein heb je ook de Vrije Centrumschool. Onder dat gebouw zit nog een schuilkelder uit de Tweede Wereldoorlog, één van de weinige tastbare herinneringen die Zwevegem uit die periode nog bezit. De kelder is niet voor het publiek toegankelijk.
De gemeentelijke begraafplaats ligt op wandelafstand van het oorlogsmonument. Daar bevinden zich de laatste rustplaats van Maurice Claeys en diverse graven van oud-strijders. Aan de beide zijkanten van de strooiweide staan in totaal elf Common Wealth War Graves. Wie de tijd neemt om de teksten op de witte zerkjes te lezen, zal vaststellen dat de jongste van deze Britse soldaten 20 jaar was toen hij stierf, de oudste 34 jaar.
Bronnen: 'Onze oorlog' van Jan Deloof en inventaris onroerend erfgoed
Auteur: Jurgen Creyf